中柬友好关系对东盟国家有巨大启示

张蕴岭

       人民网北京10月16日电（记者 覃博雅 实习生 管佖路）柬埔寨王国政府15日6时发布官方公告，柬埔寨前国王诺罗敦·西哈努克当天凌晨在北京逝世，终年90岁。为缅怀这位中国人民的伟大朋友，10月16日14时，中国社会科学院学部委员、国际研究学部主任张蕴岭，以及中国前驻柬埔寨大使胡乾文做人民网，“西哈努克与中国”为题与强国论坛网友交流。以下是记者从现场第一时间发回的报道。

​

       关于中柬友好关系对中国与东盟关系的影响，张蕴岭认为，柬埔寨作为欠发达国家，很清楚地证明了：通过中柬良好关系，柬埔寨能够从中国的发展中受益，能够很好地促进柬埔寨的经济发展。这对其他的东盟国家有很大的启示作用。 中国与柬埔寨的双边关系能够把握住大局，柬埔寨认定从中国的发展中可以得到好处，因此搁置争议，全心全意地发展与中国的关系，这就有利于两国关系。当然，因为总体平衡的关系，中柬关系也会遭致东盟其他国家的非议，甚至有人批评我们，认为中国利用柬埔寨来分裂东盟。但事实上，我们从没有过这种设计，更不希望分裂东盟，我们希望一个团结联合的东盟，这也有利于我们处理与东盟国家的关系。

​

       张蕴岭补充谈到，东盟自贸区的设计论证和整个发展明确一个很清晰的定位，那就是我们支持联合合作的整体东盟。中国的政策非常清晰，中国和东盟的整体关系不是相互矛盾的。就如何平衡各方关系，我们还有很多工作要做，特别是当前南海问题上挑起了一些新矛盾的情况下。中国和东南亚次大陆，地缘直接相接的这样一种特殊关系，决定了两方应将合作重点集中在互联互通，新修通路，打通航运，以及建设边界地区的合作区域等等。这对深化中国与东盟的合作关系，促进东盟国家的经济发展都有着非常关键的作用，中国对东盟国家的地位无可替代，中国也绝不会利用发展和某些国家的关系来分裂东盟。

​

        10月15日凌晨，柬埔寨王国太皇诺罗敦·西哈努克因病在北京逝世，终年90岁。西哈努克太皇是中国人民的伟大朋友，同中国几代领导人结下了深厚友谊，为开创和培育中柬友好作出了不可磨灭的贡献。他的逝世，不仅是柬埔寨人民的巨大损失，也是中国人民的巨大损失。西哈努克逝世后，胡锦涛就柬埔寨太皇西哈努克逝世向柬埔寨国王西哈莫尼、太后莫尼列致唁电，唁电里说西哈努克太皇陛下是中国人民的伟大朋友，长期致力于中柬友好，同中国几代领导人结下了深厚友谊。在他的亲自关心和推动下，通过双方共同努力，中柬友谊根深叶茂，硕果累累，与日俱增。他为中柬关系发展作出的杰出贡献将永远载入中柬友好的史册。

​

ទំនាក់ទំនងមិត្តភាពចិន - កម្ពុជា មានការបំផុសគំនិតយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់បណ្តាប្រទេសអាស៊ាន

លោកចាង អ៊ីលីង

       រដ្ឋធានីប៉េកាំងការសែតប្រជាជនចិន៖ នាថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា។  នាថ្ងៃទី១៥ ម៉ោង៦ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញសេក្ដីប្រកាសអំពីការយាងសោយទីវង្គតរបស់​ ព្រមហាវក្សរាជបិតា សម្ដេចព្រះបាទនរោត្តម សហីនុ ពេលព្រឹកប្រលឹម នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំ ក្នុងជន្មាយុ ៩០ព្រះវស្សា។ ដើម្បីចូលរួមរំលែកទុក និងការចងចាំមិត្តដ៏អស្ចារ្យរបស់ប្រជាជនចិននេះនៅម៉ោង១៤ ថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា លោកចាង អ៊ីលីងសមាជិកនៃបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមចិន និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានសិក្សាអន្តរជាតិ និងលោកហ៊ូ កានវិនដែលជាអតីតឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា បានសរសេរការសែតប្រជាជនចិនដែលមានចំណងជើងថា « សីហនុ និងចិន» ។ ទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកលេងអ៊ីនធឺណេតនៃវេទិកាថាមពល។ ខាងក្រោមនេះជារបាយការណ៍ដែលអ្នកយកព័ត៌មានបញ្ជូនត្រឡប់ពីកន្លែងកើតហេតុដំបូង។

​

        អំពីឥទ្ធិពលនៃទំនាក់ទំនងមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនលើទំនាក់ទំនងចិន-អាស៊ាន លោកចាង អ៊ីលីងជឿជាក់ថាប្រទេសកម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាតាមរយៈទំនាក់ទំនងល្អរវាងកម្ពុជានិងចិន កម្ពុជាអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការអភិវឌ្ឍរបស់ចិននិងអាចលើកកម្ពស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនេះមានជះឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់បណ្តាប្រទេសអាស៊ានដទៃទៀត។ ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងចិននិងកម្ពុជាអាចយល់ពីស្ថានភាពទូទៅប្រទេសកម្ពុជាជឿជាក់ថាអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការអភិវឌ្ឍរបស់ចិន ហើយនេះជាផលប្រយោជន៍ដល់មិត្តភាពប្រទេសទាំងពី។ ជាការពិតណាស់ដោយសារតែទំនាក់ទំនងមានតុល្យភាពជារួមទំនាក់ទំនងចិន-កម្ពុជាក៏នឹងត្រូវរងការរិះគន់ពីបណ្តាប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀតផងដែរ។ មនុស្សមួយចំនួនថែមទាំងបានរិះគន់យើងដោយគិតថាចិនប្រើកម្ពុជាដើម្បីបំបែកអាស៊ាន។ តែតាមពិតយើងមិនដែលមានការរចនាបែបនេះទេហើយយើងក៏មិនចង់បំបែកអាស៊ានដែរ។ យើងចង់បានអាស៊ានមួយដែលរួបរួម ហើយក៏ជាអំណោយផលដល់ការដោះស្រាយទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន។

​

        លោកចាង​ អ៊ីលីង បានបន្ថែមទៀតថា ការអភិវឌ្ឍតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ានមានជំហរច្បាស់លាស់នោះគឺអាស៊ានទាំងមូលដែលយើងគាំទ្រកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា។ គោលនយោបាយរបស់ចិនបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ ហើយទំនាក់ទំនងជារួមរវាងចិន និងអាស៊ានក៏មិនមានភាពផ្ទុយគ្នាទាំងអស់ដែរ។ យើងនៅមានការងារជាច្រើនដែលត្រូវធ្វើដើម្បីធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងភាគីទាំងពីរមានតុល្យភាពជាពិសេសនៅពេលដែលបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងបណ្តាលឱ្យមានភាពផ្ទុយគ្នាជាថ្មីមួយចំនួន។ ទំនាក់ទំនងពិសេសបែបនេះរវាងចិននិងអនុតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍កំណត់ដោយផ្ទាល់ថាភាគីទាំងពីរគួរតែផ្តោតលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេលើការជុសជុលសាងសង់ផ្លូវថ្មី បើកការដឹកជញ្ជូន និងការបង្កើតតំបន់សហប្រតិបត្តិការនៅតាមតំបន់ព្រំដែន។-ល-។ ទាំងនេះធ្វើអោយទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងអាស៊ាន ជួយជំរុញដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់បណ្ដាលប្រទេសក្នុងអាស៊ាន។ ប្រទេសចិន និងបណ្តាលប្រទេស ក្នុងអាស៊ានគីគ្មានដៃគូរណាអាចជំនួសបាន។ ប្រទេសដាច់ខាត់មិនប្រើប្រាស់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសក្នុងអាស៊ាន មកបំបែកបំបាក់អាស៊ានឡើយ។

​

         ព្រឹក០០នាទីថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ព្រះករុណាព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ យាងសោយទីវង្គត នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង ក្នុងជន្មានយុ ៩០ព្រះវស្សា។ សម្តេចសីហនុទ្រងជាមហាមិត្តរបស់ប្រជាជនចិន ហើយក៏ជាមិត្តដ៏ជិតស្និតជាមួយមេដឹកនាំចិនជាច្រើនជំនាន់ ថែមទាំងផ្ដួចផ្ដើមបង្កើតនូវចំណង់មិត្តភាពរវាង កម្ពុជា និងចិន ដែលមិនរលាយសាបសូន្យ។ ការយាងសោយទីវង្គតរបស់ទ្រង់ មិនត្រឹមតែជាការបាត់បង់ដល់ធំធេងរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានោះទេ ហើយក៏ជាការបាត់បង់ដ៏ធំធេងរបស់ប្រជាជនចិនដែល។ ក្រោយពីសម្តេចសីហនុទ្រងយាងសោយទីវង្គត ប្រធានាធិបតីចិន ហ៊ូ ជីងថោ បានឆ្លើយឆ្លងទូរស័ព្ទជាមួយ ព្រះបាទ សហមុន្នី នរោត្តម សីហនុ និងព្រះវរាជាមាតា មុន្នីនាទសីហនុ ក្នុងការឆ្លើយឆ្លងនោះដែល លោកបានលើកឡើងថា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុគឺជាមហាមិត្តរបស់ប្រជាជនចិនហើយបានប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះមិត្តភាពចិន-កម្ពុជា និងបានបង្កើតមិត្តភាពយ៉ាងជ្រាលជ្រៅជាមួយមេដឹកនាំចិនជាច្រើនជំនាន់។ ក្រោមការយកចិត្តទុកដាក់ និងការលើកកម្ពស់ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ទ្រង់ និងតាមរយៈការខិតខំរួមគ្នារបស់ភាគីទាំងពីរ ចំណងមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនមានភាពរឹងមាំមានផ្លែផ្កានិងរីកដុះដាលឡើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ការចូលរួមចំណែកដ៏លេចធ្លោរបស់ទ្រងក្នុងការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងមិត្តភាពចិន-កម្ពុជា នឹងត្រូវបានកត់ត្រាក្នុងសៀវភៅជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៃមិត្តភាពចិន-កម្ពុជា។

​

​

​

Translate by: Cambodia BaoBao (29th April, 2020)